Thành phố tối dần khi ánh mặt trời màu đỏ gạch len vào giữa hai tòa nhà cao ốc rồi đột nhiên mất hút.
Vào một khoảnh khắc khẽ khàng vang lên như tiếng ngắt chuông điện thoại, thành phố đột nhiên bị cắt mối liên hệ với mọi nơi chung quanh. Mọi thứ bỗng chốc tối sầm, như một căn nhà đột nhiên bị ngắt mất cầu chì, như một đôi mắt bỗng dưng bị mù sau tai nạn. Những con người sống trong đó chới với, tự mò mẫm xung quanh, vớ lấy những gì có thể, và cố gắng nói to hết cỡ để những người hàng xóm xung quanh, bạn bè gần đó, và cả gia đình cách vài trăm cây số có thể nghe thấy được. Người ta đối xử với thành phố như thể nó là một sinh thể tối tăm không tri giác. Chỉ có vào, chứ không có ra. Chỉ có tĩnh, chứ không có động. Để con người sống, thành phố phải chết.
Vì con người hít thở, còn thành phố thì không.
Khi thành phố còn sống, nó lộng lẫy tự trang hoàng bản thân với những tòa nhà bọc kính chọc trời. Ngày cũng như đêm, thứ ánh sáng của mặt trời cũng như cao áp, không có sự phân biệt. Tôi chẳng biết đi đâu giữa những tòa nhà bọc kính ấy. Rảo bước dọc những tuyến phố mua sắm sầm uất nhất, đi vào những tòa nhà cổ được trang hoàng theo cách vương giả nhất, tôi để mọi sự xa hoa và hào nhoáng đó ngấm vào người, từng chút một, y hệt như cách tôi để mình bị nuốt chửng bởi đêm đen khi về phòng mỗi tối.
Tôi những tưởng, cuộc đời mình cũng chỉ đáng chán đến mức đó mà thôi, thì thành phố bỗng nhiên cho tôi thấy rằng cuộc đời còn có thể đáng chán hơn thế nữa, và nó lăn ra chết. Không còn những chiếc xe đi lại như mắc cửi trên đường, không còn những khu mua sắm sầm uất ánh đèn, không còn những làn khói mơ hồ phả ra từ quán ăn bên đường, thành phố chậm rãi đón từng cái chết lâm sàng theo từng đợt, từng cơn, tùy vào sự rộng lượng mà con người ban cho nó. Và kể từ dạo đó, ngày cũng như đêm, con người đã rời xa thành phố. Họ nhốt mình trong nơi trú ẩn của riêng họ, nhìn ngắm cả thành phố chết dần qua cánh cửa chớp trên căn gác ọp ẹp, nhìn hé qua khe hở cửa sắt, hay tận hưởng cả khung cảnh im lìm và chết chóc từ trên cao, như một lữ khách trầm lặng đầy phiền muộn muốn đi du lịch cho khuây khoả nỗi buồn nhưng hỡi ôi, lại chợt nhận ra rằng nơi cần đi đến nhất chả phải là bất cứ nơi nào cách xa tim họ cả. Lữ khách ấy, là tôi.
Kể từ khi thành phố chết, cả không gian trước mắt tôi chỉ còn thu lại ở hai điểm nhìn nho nhỏ: một là cánh cửa sổ bằng kính kéo dài suốt một mảng tường, và hai là cái lỗ mắt mèo được khoan vào cửa chính. Nếu như cánh cửa kính cho tôi thấy toàn cảnh trung tâm hào nhoáng của thành phố phía xa xa, được bao trùm bởi một sự tĩnh lặng đáng ngờ, thì cái lỗ mắt mèo lại cho tôi thấy cận cảnh những con người bằng xương bằng thịt: cứ mỗi sáng, từ tầm 7 đến 7 giờ 10, những người lao công già mặc chiếc áo đồng phục màu xanh lơ, chậm rãi đẩy những chiếc xe to oạch đến để chuyển rác đi. Với những đôi tay được mang găng hoặc không, họ chậm rãi mở từng túi rác màu đen, phân loại những gì ở trong đó, lấy ra những cái chai lọ còn dùng được để vào một túi khác, và đổ những loại rác không thể tái chế được vào một cái thùng lớn. Đôi khi, một vài món đồ nhỏ – chiếc áo, quyển sổ nhỏ - được họ vội lấy ra và nhét vào góc chiếc túi đựng chai lọ. Nhìn cách họ đối xử với đám rác, tôi bất giác nhớ đến một cảnh phim trong Fallen Angel, khi cô gái nói rằng cách tốt nhất để biết về một người chính là xem thùng rác của họ. Tôi không nghĩ những người lao công này muốn điều tra gì về đám cư dân đang sống trong tòa nhà như tôi, họ chỉ đơn giản là cố gắng tìm ra thứ giá trị trong những thứ mà người khác cho là vô giá trị.
Những người lao công già ấy, hầu hết là phụ nữ, tôi đã vài lần vô tình thấy khi họ đang tỉ mẩn lau đi lau lại sàn nhà sạch bóng; kỳ cọ tấm gương trong thang máy cho đến khi nó không còn tì vết, quét nước ở sảnh trước tòa nhà cho đến khi khô ráo, và nghỉ ngơi trong phòng xép đựng chổi. Tôi đã nhìn, nhưng chưa thật sự thấy họ, cho đến những ngày mà điểm nhìn của tôi thu lại chỉ vừa với cái lỗ mắt mèo. Đại dịch này, những ngày cách ly này, đã vừa mở rộng, vừa thu hẹp tầm mắt của tôi, để tôi thấy một vài điều trước đây tôi bỏ lỡ.
Ở khu chung cư nơi tôi ở, bốn tháng vừa qua chỉ đơn giản là một sự kéo dài và nhân lên gấp một trăm hai mươi lần một ngày điển hình nó trôi qua – mọi thứ yên tĩnh, lặng lẽ, và chuẩn mực đến kỳ lạ. Những người lao công vẫn lẳng lặng thu gom rác mỗi ngày và đảm bảo cho mọi thứ sạch bóng. Những người bảo vệ vẫn ân cần khuân vác mọi món đồ tôi cần hoặc mở cửa xe hơi khi tôi về đến sảnh. Siêu thị vẫn mở và đầy ắp đồ ăn. Mọi người vẫn đối xử với nhau theo cách thức nhã nhặn, lịch sự nhất có thể. Mọi thứ yên bình đến mức đôi khi làm tôi quên mất rằng mình đang sống trong một khoảnh khắc lịch sử, rằng ngoài kia, có biết bao con người vật lộn với cái ăn và tiền thuê nhà mỗi ngày, hay cố gắng giành giật từng hơi thở trên giường bệnh.
Ngày trước ngày cả thành phố được thoát khỏi cái chết lâm sàng, bầu trời mưa như trút nước từ sáng sớm. Mưa theo một nhịp điệu lặp đi lặp lại như bản jazz lê thê của một nhạc công chưa vững tay nghề. Mưa khiến tất cả những tòa nhà bọc kính phải phơi mình chịu trận. Bầu trời, bức màn màu tro bất động đang áp đặt vào cảnh quan trên mặt đất một vẻ ưu sầu thâm căn. Tôi nhìn ra cửa sổ kính nhìn về phía trung tâm thành phố. Một đại cảnh ủ ê và tịch mịch của trời tháng Chín. Một màn mưa như rửa sạch mọi đau đớn nhẫn nhục trong suốt bốn tháng qua.
Ngày hôm sau, và ngày hôm sau nữa, cơn mưa đã giảm bớt cường độ, tuy nhiên sự dai dẳng vẫn còn. Mưa làm tấm kính phòng tôi bị phủ bởi hơi nước, chiếc túi da tôi để lại chỗ làm đã lên mốc xanh xanh. Mưa làm cho trí óc bị úng, và tâm hồn sũng nước. Tôi thích cách những ngọn gió mang hơi ẩm từ mưa phả vào mặt sau đó, nhưng vẫn không thích cách nó ào ào trút xuống rồi đột ngột dừng lại như trả thù. Nó khiến con người cảm thấy bất lực và yếu ớt biết bao khi bao nhiêu kế hoạch và dự định có thể tan tành theo mây khói chỉ vì một cơn mưa.
Nhưng dù gì đi nữa, tôi sẽ vẫn mãi nhớ những cơn mưa này, những cơn mưa dai dẳng kéo từ cuối tháng Chín đến đoạn đầu tháng Mười, những cơn mưa gột rửa cho một thành phố chết.